تقسیط مالیات به معنای تقسیم بدهی مالیاتی مودی ( حقیقی یا حقوقی ) به بخش های کوچک تر و پرداخت آن در دوره های زمانی مشخص است. این روش معمولاً برای مودیانی اعمال می شود که قادر به پرداخت یکجای بدهی خود نیستند اما توان پرداخت تدریجی را دارند ؛ البته مودی باید بتواند عدم توانایی خود در پرداخت یکباره مالیات را اثبات کند تا بتواند وارد فرایند پرداخت مالیات قسطی شود!
تقسیط مالیات یکی از شیوه های مهم و کارآمد برای حمایت از مودیان مالیاتی در شرایط اقتصادی خاص است. در این مقاله از رایان محاسبان، به بررسی مواد قانونی مرتبط با تقسیط مالیات، شرایط، مزایا و مراحل آن می پردازیم با ما همراه باشید تا نکات مالیاتی را با هم مرور کنیم.
با توجه به تخصصی بودن موضوع اقساطی کردن مالیات توصیه می شود از خدمات یک وکیل مالیاتی خبره استفاده نمائید.
مبانی قانونی تقسیط مالیات در ایران
موضوع پرداخت مالیات برای برخی از مودیان چالش برانگیز می شود، از هنگامی که برگ تشخیص مالیاتی نشان می دهد که مبلغ بدهی مالیاتی چقدر است تا زمانیکه مودی نتواند مالیات خود را به موقع پرداخت کند و منجر به جریمه مالیاتی هم شود ، مسیری استرس زا در پیش دارد.
دولت به منظور حمایت از این دسته از افراد و تسهیل فرآیند پرداخت بدهی مالیاتی، تمهیداتی را پیش بینی کرده است. یکی از این تمهیدات، امکان تقسیط مالیات است و تمهید دیگر بخشودگی جرایم مالیاتی برای افرادی است که توان پرداخت مالیات را ندارند.
بر اساس ماده 167 قانون مالیات های مستقیم، سازمان امور مالیاتی کشور می تواند در مواردی که مودی قادر به پرداخت بدهی مالیاتی به صورت یکجا نباشد، با ارائه درخواست از سوی مودی و بررسی مستندات، مجوز تقسیط مالیات را صادر کند. تقسیط می تواند حداکثر تا 36 ماه انجام شود.
شرایط اصلی ماده 167 ، ارائه درخواست کتبی از سوی مودی به همراه ارائه مستندات لازم برای اثبات عدم توانایی پرداخت یکجای مالیات و پس از آن تأیید درخواست توسط سازمان امور مالیاتی خواهد بود.
ماده 191 قانون مالیات های مستقیم ؛ این ماده به بخشودگی جرایم مالیاتی در شرایط خاص اشاره دارد. در برخی موارد، همراه با تقسیط بدهی، مودی می تواند درخواست بخشودگی جرایم دیرکرد را نیز ارائه دهد.
اجرای قوانین پرداخت مالیات قسطی
برای آگاهی از جزئیات مربوط به نحوه اجرای قسط بندی مالیات در سال 1403، لازم است به آخرین بخشنامه صادرشده از سوی سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنیم. این بخشنامه که در فروردین ماه سال 1403 با عنوان «تفویض اختیار تقسیط بدهی و بخشودگی جرایم قابل بخشش موضوع قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده» به ادارات مالیاتی سراسر کشور ابلاغ شده است، چارچوب و شرایط لازم برای قسط بندی مالیات را به طور شفاف مشخص کرده است.
مطابق با مفاد این بخشنامه و بر اساس مواد 167 و 191 که پیش تر شرح دادیم، مودیان می توانند تا یک سال پس از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی یا سررسید پرداخت مالیات دوره مربوطه، درخواست خود را مبنی بر پرداخت قسطی بدهی مالیاتی به سازمان امور مالیات ارائه دهند.
البته، اگر این درخواست پس از پایان این بازه زمانی ارائه شود، سازمان امور مالیاتی همچنان می تواند با آن موافقت کند، اما مدت زمان تقسیط بدهی به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت و این کاهش به این صورت است که به ازای هر یک ماه دیرکرد یک ماه از دوران تقسیط مالیات کسر خواهد شد.
پس از ثبت درخواست از سوی مودی، ممیز مالیاتی موظف است با دقت و بر اساس مستندات ارائه شده، وضعیت مالی مودی و دلایل عدم توانایی در پرداخت یکجای مالیات را بررسی کند. اگر ممیز به این نتیجه برسد که مودی واقعاً قادر به پرداخت یکجای بدهی مالیاتی خود نیست، مجوز تقسیط مالیات صادر خواهد شد.
در فرآیند تقسیط مالیات، مودی باید به این نکته توجه داشته باشد که پرداخت ۲۰ درصد از کل مبلغ بدهی به صورت نقدی در مرحله نخست الزامی است. پس از آن، باقی مانده بدهی بر اساس تصمیم و برنامه ریزی اداره مالیات، در قالب اقساط مشخص و در سررسیدهای تعیین شده پرداخت می شود. این اقساط باید به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز شود و هرگونه تأخیر در پرداخت اقساط، عواقب جدی به دنبال خواهد داشت.
یکی از مهم ترین مواردی که مودیان باید مدنظر قرار دهند، این است که اگر در تاریخ های مقرر، هر یک از اقساط پرداخت نشود، کل بدهی مالیاتی باقی مانده به صورت یکجا و فوری مطالبه خواهد شد. در چنین شرایطی، اداره مالیات می تواند با صدور اجراییه، اقدام به وصول بدهی معوقه به همراه جرایم مرتبط کند. این جرایم شامل جرایم دیرکرد و سایر هزینه های قانونی مرتبط است که مودی باید به طور کامل پرداخت کند.
بنابراین، برنامه ریزی دقیق، ارائه مستندات کامل و همکاری با ممیزان مالیاتی، از جمله عوامل کلیدی در موفقیت فرآیند تقسیط مالیات است. مودیان باید پیش از ارائه درخواست، از توانایی خود در پرداخت اقساط اطمینان حاصل کرده و برای جلوگیری از بروز مشکلات آتی، پرداخت ها را به موقع انجام دهند.
آیا تقسیط مالیات برای همه 36 ماهه است؟
پاسخ ، متاسفانه منفی است، تصور نکنید اگر بتوانید ثابت کنید که توان پرداخت مالیات را ندارید و درخواست تقسیط مالیات را مطرح کنید و ممیز هم مستندات شما را تایید کند ، مالیات شما به 36 قسط تقسیم خواهد شد.
طبق ماده 167 قانون مالیات های مستقیم، اختیار تقسیط مالیات به 36 قسط در اختیار رئیس سازمان امور مالیاتی کشور است،
حال رئیس سازمان، بخشی از این 36 قسط را تفویض می کند به مدیران کل امور مالیاتی استان ها و آن ها هم به دنبال همین روند بخشی از این تقسیط مالیات را به معاونین خود تفویض می نمایند و در ادامه بخشی از این اختیار هم به روسای سازمان اداره مالیاتی که شما به عنوان مودی با آن ها مواجه هستید تفویض می گردد، بنابراین شما هنگام مراجعه به ادارات امور مالیاتی نهایتا می توانید مالیات خود را بین 4 تا 6 قسط تقسیم کنید و اختیارات بیشتر در حوزه کاری رئیس اداره مالیاتی نخواهد بود.
بنابراین اگر مالیات شما اعداد سنگینی را نشان می دهد و اهمیت بالایی دارد برای دریافت موافقت برای اقساط بیشتر می توانید به معاون مدیر کل و یا سمت های بالاتر مراجعه کرده و درخواست خود را مطرح نمایید در این صورت احتمالاً اقساط مالیات شما تا 10 قسط خواهد بود ، برای تقسیط مالیات تا سقف 36 ماه می توانید درخواست جلسه حضوری با رئیس سازمان امور مالیاتی کشور را مطرح کنید.
مراحل درخواست تقسیط مالیات
- تهیه و ارائه درخواست کتبی: درخواست باید به همراه مستندات مالی و دلایل عدم توانایی پرداخت نقدی ارائه شود.
- بررسی و ارزیابی درخواست: کارشناسان مالیاتی مدارک و مستندات ارائه شده را بررسی و ارزیابی می کنند.
- صدور مجوز تقسیط: پس از تأیید درخواست، سازمان امور مالیاتی مجوز تقسیط را صادر می کند.
- پرداخت اقساط و رعایت زمان بندی: مودی موظف است اقساط را طبق زمان بندی تعیین شده پرداخت کند.
مزایای تقسیط مالیات
کاهش فشار مالی و کمک به مودیان در شرایط دشوار اقتصادی
حفظ جریان نقدینگی و امکان مدیریت بهتر نقدینگی برای کسب وکارها
جلوگیری از اعمال جرایم دیرکرد در صورت پرداخت به موقع اقساط
چالش ها و موانع تقسیط مالیات
برخی از مودیان در ارائه مدارک دچار مشکل می شوند.
در صورت عدم پرداخت به موقع، تقسیط لغو می شود.
تغییرات مداوم در آیین نامه ها می تواند مشکلاتی ایجاد کند.
