گروه بندی مشاغل مالیاتی دسته بندی است که سازمان امور مالیاتی کشور به منظور بررسی و مشخص نمودن تکالیف مالیاتی مربوط به صاحبین مشاغل ایجاد کرده است.
در حقیقت اشخاص حقیقی که دارای کسب و کار هستند، در 3 گروه اصلی تحت عنوان گروه اول، گروه دوم و گروه سوم طبقه بندی می شوند. گروه بندی مشاغل مالیاتی با توجه به میزان درآمد، ورودی ها و نوع کار تقسیم بندی می شود. هر گروه تکالیف مخصوص به خود را داشته و عدم انجام آن منجر به جرایم مالیاتی میشود.
هر کسب و کار با توجه به این که در کدام گروه قرار می گیرد، باید مبلغ مالیات خود را پرداخت کند و هر یک از این دسته بندی ها دارای قوانین مخصوص به خود هستند. توجه داشته باشید این گروه بندی فقط برای صاحبین مشاغل، یعنی اشخاص حقیقی بوده و اشخاص حقوقی و شرکت ها گروه بندی ندارند.
گروه بندی مشاغل مالیاتی با مثال
مشاغل با درآمد بالا که در 8 ردیف معرفی میشوند از روز اول کاری در گروه اول مالیاتی قرار میگیرند (که در ادامه آنها را معرفی کرده ایم). برای سایر مشاغل گروه بندی آنها اصولا در سال سوم معنا پیدا میکند و مشاغل تا دو سال اول فعالیت جزو گروه سوم محسوب میشوند. به این صورت که مبنای گروه بندی درآمد ۲ سال قبل مشاغل مبنا قرار میگیرد.
اگر درآمد ۲ سال قبل بیش از ۱۵ میلیارد تومان باشد، در گروه اول قرار میگیرند.
اگر درآمد ۲ سال قبل بین ۵ میلیارد تا ۱۵ میلیارد تومان باشد، در گروه دوم قرار میگیرند.
اگر درآمد ۲ سال قبل کمتر از ۵ میلیارد تومان باشد، در گروه سوم قرار میگیرند.
فقط به این نکته توجه کنید، مبنای این محاسبه درآمدی است که ناشی از فروش کالا یا ارائه خدمات باشد و سود ملاک تقسیم بندی گروه های مالیاتی نیست.
مثال: فرض کنید شخصی مغازه، فروشگاه یا کارگاهی تاسیس کرده و درآمد سال اول آن ۸ میلیارد تومان باشد، این شغل تا دو سال اول فعالیت در گروه سوم قرار میگیرد، فارغ از اینکه چقدر درآمد داشته است.
فرض کنید سال دوم درآمد این شخص ۱۶ میلیارد تومان باشد، بازهم در دو سال اول، گروه سومی محسوب میشود.
اگر در سال سوم درآمدش مثلاً مبلغ ۲۰ میلیارد تومان باشد، برای سال سوم گروه بندی معنا پیدا میکند و به صورت زیر میباشد:
این شغل برای سال سوم با توجه به درآمد ۲ سال قبل آن که سال اول ۸ میلیارد تومان بوده، و این مبلغ بین 5 میلیارد تا ۱۵ میلیارد بوده، درنتیجه در سال سوم کاری خود در گروه دوم قرار میگیرد.
برای سال چهارم مثل قبل مبنا را بر دوسال قبل در نظر میگیریم و چون در دوسال قبل 16 میلیارد تومان درآمد داشته در نتیجه در گروه اول مالیاتی قرار میگیرد.
گروه بندی مشاغل خدماتی به چه صورت است؟
در خصوص گروه بندی و مبنای مالیات شغل های خدماتی مثل مالیات وکیل ها و مالیات پزشکان و شغل هایی که فقط ارائه خدمات میکنند، این حد نصاب برای آنها ۵۰ درصد لحاظ میشود. گروه بندی شغل های خدماتی مثل وکلا، پزشکان و سایر شغل‌هایی که صرفا از خدمات درآمد دارند، به صورت زیر محاسبه میشود:
گروه بندی شغل های خدماتی اگر درآمد دو سال قبلشان بیش از ۷ میلیارد و پانصد میلیون تومان باشد، گروه اولی محسوب میشوند.
اگر درآمد آنها بین ۲ میلیارد و نیم تا ۷ میلیارد و پانصد میلیون تومان باشد گروه دومی محسوب میشوند.
اگر درآمد شغل های خدماتی کمتر از ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان باشد گروه سومی محسوب میشوند.
نکات مهم:
- آیین نامه ماده 95 مربوط به گروه بندی مشاغل میباشد و هرگونه تغییر در این آیین نامه منجر به تغییرات در گروه بندی مشاغل میشود.
- این گروه بندی برای مشاغل فروشگاهی و ارائه محصول است و مشاغل خدماتی ، 50 درصد از این موارد کمتر محاسبه میشوند. برای مثال اگر یک شغل خدماتی درآمد دوسال قبل آن بیش از 7.5 میلیارد باشد، در گروه اول قرار میگیرد در صورتی که اگر این درآمد برای مشاغل فروشگاهی باشد ، در گروه دوم قرار میگیرد.
- در دو سال اول فعالیت مشاغل ، میزان درآمد آنها مهم نیست و جزو گروه سوم قرار میگیرند.بعد از گذشت دو سال ، قوانین بالا قابل اجرا هستند.
مشاغل گروه اول مالیاتی کدامند؟
با توجه به آیین نامه ای که در سال 1394 ایجاد شد، گروه بندی مشاغل به صورت دقیق مشخص گردید و تکالیف مالیاتی کسب و کارها با توجه به نوع کاری که انجام می دهند، بررسی و معین شد. تمام صاحبان کسب و کار و اشخاص حقیقی که میزان ورودی مالی آن ها با توجه به درآمد دو سال گذشته بالاتر از 15 میلیارد تومان باشد، جزء گروه اول مالیاتی قرار می گیرند و همین طور کسانی که جزء کسب و کارهای زیر هستند از روز اول در این گروه طبقه بندی می شوند، که عبارتند از:
- کلیه واردکنندگان وصادرکنندگان
- کارخانه ها و واحد های تولیدی و بهره برداران معادن
- بیمارستان ها، کلینیک های تخصصی و زایشگاه ها
- هتل های سه ستاره و بالاتر
- صرافی ها
- مشاغل حسابداری و حسابرسی، دفترداری، خدمات مالی، خدمات مدیریتی، انفورماتیک و طراحی سیستم
- مشاغل حمل و نقل دریایی، هوایی و موتوری
- فروشگاه های زنجیره ایی دارای مجوز
تکالیف گروه مالیاتی اول به چه صورت است؟
گروه اول مالیات مشاغل برای انجام تکالیف مالیاتی خود باید دفاتر حسابداری، مدارک و دفاتر روزنامه و سایر اسناد و مدارک خود را نگهداری کرده و تمام امور مالی را مطابق با قوانین در سامانه مالیاتی ثبت نمایند. از جمله اسناد و مدارک مهم گروه اول مالیات مشاغل می توان به اطلاعات و مدارک هویتی، موجودی های محصولات، صورت حساب های سود و زیان، داده های شرکا، ترازنامه و … اشاره کرد.
گروه اول تکالیف بیشتری نسبت به گروه دوم و سوم بر عهده دارند، علاوه بر اینکه باید اسناد و مدارک را مثل گروه دوم و سوم ارائه دهند، ملزم به ارائه دفاتر قانونی هم هستند. این گروه طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم ملزم به ارائه گزارش فصلی بوده و در اظهارنامه آنها علاوه بر مواردی که گروه 2 و 3 ارائه میدهند، باید صورت سود و زیان و صورت وضعیت مالی یا همان ترازنامه هم وجود داشته باشد.
مشاغل گروه دوم مالیاتی کدامند؟
دسته دیگر گروه بندی مشاغل مالیاتی گروه دوم هستند، که به مشاغل افراد حقیقی با درآمدهای متوسط و رو به بالا تعلق می گیرد. با توجه به گروه بندی مشاغل مالیاتی، کسانی که میزان ورودی مالی آن ها از طریق ارائه خدمات و یا فروش محصولات با توجه به اظهارنامه مالیاتی دو سال پیش آن ها، بین 5 میلیارد تا 15 میلیارد تومان باشد، در بین گروه دوم مشاغل مالیاتی طبقه بندی می شوند.
گروه دوم مشاغل مالیاتی هم باید یک سری مدارک و اطلاعات خود را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند که عبارتند از:
- اطلاعات و داده های هویتی و آدرس محل شغل
- درآمد های شامل مالیات
- اطلاعات ورودی های مالی
- اطلاعات مرتبط با حساب های بانکی
- کمک ها و خدمات اهدایی
کدام مشاغل جزء گروه سوم مالیاتی هستند؟
با توجه به گروه بندی مشاغل مالیاتی، گروه سوم مختص به کسب و کار های با فعالیت کم و یا کوچک است. به عبارتی دیگر گروه سوم مالیاتی، کسب و کارهایی هستند که جزء دو گروه اول نبوده و میزان ورودی مالی آن ها نیز کم تر از درآمد های گروه اول و دوم می باشد. همین طور مالکان و صاحبان کسب و کارهایی که تازه شروع به کار کرده اند در دوسال اول جزو این گروه قرار میگیرند.
مبنای محاسبه این گروه درآمد کمتر از 5 میلیارد تومان میباشد و مشاغلی که کمتر از این مبلغ درآمد دارند در این گروه قرار میگیرند.
گروه بندی مالیاتی مشاغل تازه تاسیس کدام است؟
یک سری از کسب و کارها هستند که تازه شروع به کار کرده اند، علاوه بر موارد مرتبط به کار آن ها باید، گروه بندی مشاغل مالیاتی خود را نیز بدانند، برای این دسته از کسب و کارها که تازه شروع به کار کرده اند، باید بگوییم که آن ها در دو سال اول کار معادل با 24 ماه در گروه سوم قرار میگیرند و در سال سوم با توجه درآمد و فرمولی که در ابتدای مقاله گفته شد گروه بندی آنها مشخص میشود.
مشاغل مشارکتی جزء کدام گروه مالیاتی قرار می گیرند؟
در این کسب و کارها که چند نفر در آن ها شریک هستند، درآمد کل آنها به عنوان شاخص اصلی ملاک قرار میگیرد. مشاغل مشارکتی، اعم از اختیاری یا قهری، در گروه بندی مالیاتی بر اساس درآمد ابرازی یا قطعی شده مشارکت طبقه بندی می شوند. مشارکت به معنای فعالیت دو یا چند شخص به طور مشترک در یک کسب و کار است.
در مشاغل مشارکتی جمع درآمد ملاک گروه بندی قرار میگیرد.
چرا قوانین گروه بندی مشاغل مالیاتی انجام می شود؟
مالیات یکی از ارکان اصلی دولت برای سامان دهی و تامین نیازهاست، به همین دلیل هر گونه تخلف در آن جدی گرفته می شود و میزان مالیات هر کسب و کار هم باید به صورت دقیق بررسی و مشخص شود. گروه بندی مشاغل مالیاتی به این دلیل انجام می شود تا سازمان امور مالیاتی بتواند به صورت دقیق و عادلانه تکالیف مالیاتی مشاغل مختلف را مشخص و تعیین کند و از بروز هر گونه جرایم مالیاتی و تخلف نیز جلوگیری نماید.
سازمان امور مالیاتی کشور برای ایجاد شفافیت در پرداخت مالیات و تسهیل در وصول آن، اقدام به گروه بندی مشاغل مالیاتی مختلف کرده است.
مشاغل با توجه به نوع فعالیت و درآمد، سهم متفاوتی در اقتصاد کشور دارند و انجام گروه بندی توسط سازمان امور مالیاتی به منظور اخذ مالیات عادلانه تر انجام شده است.
همچنین اداره مالیاتی با دسته بندی مشاغل، با سهولت بیشتر آنها را شناسایی کرده و مالیات را دریافت میکند.
با شفاف سازی تکالیف مالیاتی گروه های مشاغل و نظارت های بیشتر امکان فرار مالیاتی کاهش می یابد.
با اعمال گرو بندی مشاغل امکان حمایت از مشاغل کوچکتر بیشتر شده چراکه مشاغل بزرگتر شناسایی شده و سهم بیشتری از مالیات را به عهده میگیرند.
