معافیت مالیاتی به شرایط و قوانینی گفته می شود که از سمت سازمان امور مالیات برای شرکت های حقیقی و اشخاص حقوقی در نظر گرفته شده تا آن ها نیازی نباشد تا مالیات را پرداخت کنند. لازم به ذکر است که معافیت مالیاتی تنها با توجه به یک سری قوانین و شرایط خاص پیاده سازی می شود و شامل هر فرد و هر شرکتی نمی شود.
طبق قانون مالیات های مستقیم، زمانی که صاحبین کسب و کار از پرداخت بخش و یا کل مالیات معاف می شوند، معافیت مالیاتی شامل آن ها شده است. سازمان امور دارایی با توجه به قانون یک نوع تخفیف را برای کسب و کارها در نظر می گیرد و طبق قانون افراد حقیقی یا حقوقی می توانند از حق معافیت مالیاتی خود استفاده کنند.
مشاغل معالف از مالیات در سال 1403 عبارتند از:
- درآمد شرکت های تعاونی
- صادرات کالاهای غیر نفتی
- باشگاه های ورزشی دارای مجوز
- فعالیت های انتشاراتی و مطبوعاتی قرآنی دارای مجوز
- کارگاه های فرش دستباف و صنایع دستی
- فعالیت های اقتصادی در مناطق آزاد کشور به شرط داشتن مجوز از سازمان منطقه آزاد به مدت 20 سال
- درآمدهای کشاورزی، دامپروری و دامداری
- شرکت های تولیدی و معدنی خصوصی دارای مجوز در شعاع 120 کیلومتری تهران، 50 کیلومتری اصفهان و 30 کیلومتری سایر استانها و شهرهای بیش از 200 هزارنفر جمعیت از تاریخ صدور مجوز بهره بردای و به مدت 5 سال – در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت 10 سال – شهرکهای صنعتی به مدت 7 سال و در شهرک های صنعتی کمتر توسعه یافته به مدت 13 سال
معافیت مالیاتی مستغلات اشخاص حقیقی فاقد درآمد (ماده 57 قانون) = مبلغ 750/000/000 ریال
معافیت مالیات بر مشاغل (ماده 101 قانون مالیات) = 1/000/000/000 ریال و در صورت استفاده از پایانه فروشگاهی 1/440/000/000 ریال
معافیت مالیات حقوق (ماده 84) = 1/440/000/000 ریال
مشاغل معاف از مالیات
برای معافیت از مالیات باید بدانید یک سری دسته بندی وجود دارد که به شرح ذیل هستند:
- معافیت مالیات حقوق: میزان حقوق کارمندان و کارگران تا سقف 10 میلیون تومان در سال 1402 و 12 میلیون تومان سال 1403
- معافیت مالیات فعالیت های کشاورزی: هر نوع فعالیت کشاورزی، زراعت، باغداری، دامداری، دامپروری، پرورش ماهی، پرورش زنبور عسل، پرورش طیور، صیادی، ماهیگیری، احیای مراتع و جنگل ها ، پرورش آبزیان و … برای اشخاص حقیقی معاف از مالیات و برای شرکت ها و اشخاص حقوقی به شرط انجام تکالیف قانونی معاف از پرداخت مالیات هستند.
- معافیت سود سپرده بانکی: برای اشخاص حقیقی و حقوقی معاف از مالیات هستند.
- درآمد اجاره املاک مسکونی: در تهران تا 150 متر و سایر شهر ها تا 200 متر معاف از مالیات است.
- معافیت مالیاتی درآمد خمس و زکات
- معافیت مالیاتی معافیت جهیزیه غیر منقول و مهریه منقول و غیر منقول
- حق الکتشاف و حق الختراع که معاف از مالیات است.
- درآمد باشگاه های ورزشی صرفا در مورد درآمد ورزش معاف از مالیات است.
- مدارس غیرانتفاهی و آموزشگاه های فنی و حرفه ایی آزاد دارای مجوز سازمان فنی حرفه ایی و مهدکودک ها در مناطق کمتر توسعه یافته و روستا ها معاف از مالیات هستند.
لازم به ذکر است که درآمد موسسات نگهداری معلولین ذهنی و حرکتی نیز معاف از مالیات می باشد.

معافیت مالیاتی اشخاص حقیقی
اشخاص حقیقی دارای کسب و کار: این افراد اگر تا پایان سال 1402 اظهارنامه مالیاتی خود را در سامانه مودیان ارسال نمایند، میتوانند تا مبلغ 47.500.000 تومان از سود کل را معاف از مالیات شوند.
کارمندان و کارگران با میزان حقوق 120 میلیون در سال 1402 و 144 میلیون در سال 1403: این درآمدها معاف از پرداخت مالیات بر حقوق هستند.
افراد دارای درآمد تنها با اجاره: این دسته از افراد اگر میزان درآمد آن ها کمتر از 47.500.000 باشد برای سال 1402 و 750/000/000 تومان برای سال 1403 ، معاف از مالیات هستند و اگر بیشتر از این مقدار باشد، به میزان مازاد این مبلغ مشمول مالیات بوده و باید مطابق قوانین آن را پرداخت نمایند.
قوانین معافیت مالیاتی

تحت یک سری شرایط و قوانین، برخی از کسب و کارها و افراد حقیقی از پرداخت مالیات معاف می شوند و یا شامل کاهش مالیات خواهند شد. که قوانین آن می تواند به صورت سالانه تفاوت پیدا کند.
در واقع دولت ها گاهی از معافیت مالیاتی به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف گوناگون استفاده میکنند. یکی از دلایل اصلی این است که میخواهند سرمایهگذاران را به سمت فعالیتهای خاص اقتصادی یا مناطق کمتر توسعه یافته هدایت کنند. به زبان ساده، اگر کسی در منطقهای که دولت میخواهد رشد کند، پول خود را خرج کند، ممکن است کمتر مالیات بپردازد. این روش همچنین میتواند برای کمک به افرادی که نیاز بیشتری دارند، مانند خانوادههای کمدرآمد یا افراد معلول، استفاده شود تا زندگی آن ها کمی راحت تر شود.
معافیت مالیاتی مرتبط با هزینه های درمان
معافیت مالیاتی هزینههای درمان یکی از اقدامات حمایتی دولت برای کاهش بار مالی ناشی از بیماریها و درمآن های گران قیمت است. بر اساس ماده 137 قانون مالیاتهای مستقیم، افراد میتوانند هزینههای درمانی خود یا افراد تحت تکفلشان شامل همسر، فرزندان، والدین، برادران و خواهران را در صورت دریافت این هزینهها از موسسات درمانی یا پزشکان مقیم ایران، از درآمد مشمول مالیات خود کسر کنند. این قانون شامل پرداختهای بیمه عمر و بیمههای درمانی به موسسات بیمه ایرانی نیز می شود.
معافیت مالیاتی برای درمان های خارج از کشور به چه صورت است؟
برای درمان هایی که در خارج از کشور صورت می گیرند یک سری معافیت مالیاتی وجود دارد.
اگر این کار انجام بگیرد، باید تاییدیهای از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارائه شود که نشان دهد امکانات لازم برای معالجه در داخل ایران وجود نداشته است. این امکان به مودیان مالیاتی اجازه میدهد تا در شرایط خاص، هزینههای درمانی گران قیمت خارج از کشور را نیز از مالیات خود کسر نمایند.
همچنین، این قانون توجه ویژهای به معلولان و بیماران خاص و صعبالعلاج دارد. برای این گروه، علاوه بر هزینههای درمانی، هزینههای مراقبت و توان بخشی نیز قابل کسر از درآمد مشمول مالیات است. این بخش از قانون به افرادی که بار مسئولیت مراقبت از این بیماران را به دوش میکشند، کمک میکند تا بتوانند با کمکهای مالیاتی، هزینههای نگهداری و درمان این افراد را بهتر مدیریت کنند.
معافیت مالیاتی کارگران و کارمندان
در سال ۱۴۰۲، دولت برای کمک به کارگران و کارمندان و کاهش فشار مالی بر آن ها، سقف معافیت مالیات بر حقوق را از ۸ میلیون تومان به ۱۰ میلیون تومان افزایش داد و این مبلغ در سال 1403 مبلغ 12 میلیون تومان ماهانه در نظر گرفته شد.
سود حاصل از تامین مالی پروژه
معافیت مالیاتی بر سود حاصل از تامین مالی پروژهها، ابزاری است که دولت برای تشویق سرمایهگذاری در بخش تولید و حمایت از بنگاههای تولیدی در نظر گرفته است. این معافیت به افرادی تعلق میگیرد که با استفاده از منابع مالی نقدی خود، در قالب قراردادهای مشارکتی، به تامین مالی پروژههای تولیدی میپردازند. هدف از این معافیت، ایجاد انگیزه برای سرمایهگذاران به منظور ورود به این گونه فعالیتها و در نتیجه، کمک به رشد و توسعه اقتصادی کشور است.
طبق ماده ۱۳۸ قانون مالیاتهای مستقیم ایران، شرایط خاصی برای بهرهمندی از این معافیت در نظر گرفته شده است. اولاً، سرمایهگذاری باید از طریق عقود مشارکتی صورت گیرد که نشاندهنده اشتراک منافع و ریسک بین طرفین است. دوماً، سودی که به سرمایهگذار پرداخت میشود باید معادل حداقل سود مورد انتظار باشد که توسط شورای پول و اعتبار تعیین میشود. سوماً، پروژهای که سرمایهگذاری بر روی آن صورت میگیرد باید به نتیجه رسیده و عملیاتی شده باشد تا مشمول این معافیت شود.
این رویکرد، علاوه بر حمایت از تولید داخلی و افزایش اشتغال، به کاهش وابستگی به واردات کمک میکند و زمینهساز رشد اقتصادی پایدار در کشور میشود. به این ترتیب، دولت با ارائه مشوقهای مالیاتی، سعی در جذب سرمایههای بیشتر به بخش تولید دارد تا از این طریق، چرخه اقتصادی را فعالتر و کارآمدتر کند.
فعالیت های تولیدی گردشگری و معدنی معاف از مالیات
در سال جاری، دولت یک تصمیم مهم برای کمک به بخشهای تولیدی، معدنی و گردشگری گرفته است. بر اساس قوانین جدید، اگر کسی در این بخشها سرمایهگذاری کند و کاری راهاندازی نماید، برای مدتی نیازی به پرداخت مالیات نخواهد داشت. این مدت زمان برای اکثر مناطق ۵ سال است، اما اگر پروژه در مناطقی باشد که کمتر توسعه یافتهاند، این مدت به ۱۰ سال افزایش مییابد. هدف از این کار، تشویق افراد و شرکتها برای سرمایهگذاری در این سه حوزه و ایجاد فرصتهای شغلی جدید است.

برای بهرهمندی از این فرصت، چند شرط وجود دارد:
– فعالیت باید در منطقهای خاص انجام شود که قانون تعیین کرده است.
– باید کاملاً قانونی و با ثبت رسمی فعالیت کنید.
– این فعالیتها باید توسط شرکتها یا اشخاصی انجام شود که دولتی نیستند.
معافیت مالیاتی برای اختراعات و اکتشافات
دولت ایران برای تشویق به فعالیتهای نوآورانه، علمی و پژوهشی، معافیت مالیاتی ویژهای را برای اختراعات و اکتشافات در نظر گرفته است. طبق ماده ۱۴۴ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم، افرادی که در زمینه اختراع یا اکتشاف، دستاوردی داشتهاند میتوانند برای ده سال از درآمد حاصل از این دستاوردها، بدون نیاز به پرداخت مالیات بهرهمند شوند. این معافیت شامل درآمدهایی است که از فعالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی به دست میآید و توسط مراکزی که پروانه تحقیق از وزارتخانههای مرتبط دارند، انجام شده است.
برای استفاده از این معافیت، چند شرط کلیدی وجود دارد:
- حق اختراع یا اکتشاف باید به عنوان بخشی از یک فعالیت علمی و پژوهشی انجام شده و در راستای اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران و مطابق با نقشه جامع علمی کشور باشد.
- این حق باید توسط مراجع معتبری مانند شورای عالی نظام صنفی رشتههای فنی و مهندسی یا سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تایید شده باشد.
- درآمد حاصل از این حق اختراع یا اکتشاف میتواند به صورت نقدی یا غیرنقدی باشد.
این معافیت مالیاتی به معنای حمایت قوی دولت از نوآوری و پژوهش است و انگیزهای بزرگ برای محققان و مخترعین فراهم میکند تا به فعالیتهای تحقیقاتی خود ادامه دهند. از این طریق، امید است که پیشرفتهای علمی و تکنولوژیکی بیشتری در کشور ایجاد شود و به توسعه پایدار کمک کند.
مهریه و جهزیه و مالیات متعلقه
با توجه قوانین مالیاتهای مستقیم، هرگونه جهیزیهای که از سوی خانوادهها به عروس و داماد اهدا میشود و همچنین مهریهای که بین زوجین تعیین میگردد، از پرداخت مالیات معاف است. این قانون شامل کلیه اقلام منقول و غیرمنقولی میشود که به عنوان جهیزیه یا مهریه در نظر گرفته میشوند.
سپرده های بانکی مشمول مالیات
سپرده های بانکی نیز مشمول معافیت مالیاتی هستند. با توجه به ماده ۱۴۵ این قانون مالیات مستقیم، سودهایی که از طریق سپردهگذاری در بانکها و موسسات اعتباری ایرانی به دست میآید، در شرایط خاصی مشمول معافیت مالیاتی میشوند. این شرایط شامل سپردههای بازنشستگی کارمندان و کارگران، حسابهای پسانداز، جوایز اوراق قرضه دولتی، سود پرداختی به بانکهای خارجی برای اضافه برداشت و سود اوراق مشارکت میشود. هدف از این معافیت، تشویق مردم به نگهداری و سرمایهگذاری پول خود در بانکها و بهرهمندی از سود آن بدون نگرانی از پرداخت مالیات است.
معافیت های مالیاتی مرتبط با فعالیت های فرهنگی
معافیت مالیاتی برای فعالیتهای فرهنگی و هنری، یکی از تدابیر حمایتی دولت برای تقویت بخش فرهنگ و هنر در ایران است. این معافیت، که طی بند (ل) ماده ۱۳۹ قانون مالیاتهای مستقیم در سال ۱۳۸۰ تصویب و اجرایی شده، به افراد و سازمآن هایی اختصاص دارد که دارای مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند. این سیاست با هدف ترویج و تقویت فعالیتهای فرهنگی و هنری در کشور طراحی شده است.
فعالیتهایی که تحت این معافیت مالیاتی قرار میگیرند شامل گسترهای وسیع از زمینهها هستند، از جمله انتشار و نشر کتاب، فعالیتهای خبری و اطلاعرسانی، برگزاری جشنوارهها، نمایشگاهها و مسابقات فرهنگی و هنری، نقد و بررسی آثار فرهنگی، تولید و نمایش آثار سینمایی، سمعی و بصری، موسیقی، هنر نمایشی و هنرهای تجسمی، و همچنین احیاء و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی. این معافیت مالیاتی به فعالان این عرصهها اجازه میدهد تا با آسودگی خیال بیشتری به فعالیتهای خود ادامه دهند و بر توسعه و ارتقاء فرهنگ و هنر کشور تمرکز کنند.
صنایع دستی باید چه مقدار مالیات بپردازند؟
معافیت مالیاتی شامل حال کسب و کارهای صنایع دستی هم می شود. طبق ماده ۱۴۲ قانون مالیاتهای مستقیم، اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمینه تولید فرش دستباف و سایر صنایع دستی فعالیت دارند، از پرداخت مالیات معاف هستند. این معافیت بدون هیچگونه محدودیت زمانی اعطا شده، به این معنی که تولیدکنندگان صنایع دستی میتوانند تا زمانی که فعالیت خود را ادامه دهند، از این حمایت مالیاتی بهرهمند باشند. شرط اصلی برای استفاده از این معافیت، داشتن مجوز فعالیت از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، که تضمین میکند فعالیتهای انجامشده در چارچوب قوانین و ضوابط معتبر صورت گیرند.
مناطق آزاد چه مقدار باید مالیات پرداخت کنند؟
معافیت مالیاتی در مناطق آزاد تجاری، صنعتی یکی از سیاست های کلیدی دولت جمهوری اسلامی ایران برای تشویق سرمایهگذاری و فعالیتهای اقتصادی در این مناطق است. طبق ماده ۱۳ قانون اداره مناطق آزاد، اشخاص حقیقی و حقوقی که فعالیت اقتصادی خود را در این مناطق آغاز کنند و دارای مجوز بهرهبرداری از سازمان منطقه آزاد باشند، به مدت بیست سال از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی معاف میشوند. این معافیت شامل تمامی فعالیتهای اقتصادی میشود که در چارچوب مجوزهای صادره از سازمان منطقه آزاد انجام پذیرفته باشد.
مراکز آموزشی معاف از مالیات
معافیت مالیاتی برای فعالیتهای آموزشی طبق ماده ۱۳۴ قانون مالیاتهای مستقیم، یکی از راههای حمایتی دولت از بخش آموزش و پرورش است. این معافیت شامل درآمدهای حاصل از انواع فعالیتهای آموزشی در موسسات غیرانتفاعی میشود که عبارتند از مدارس، مهدهای کودک، آموزشگاههای فنی و حرفهای آزاد، دانشگاهها و مراکز آموزش عالی. همچنین، موسساتی که خدمات آموزشی به معلولین ذهنی و حرکتی ارائه میدهند نیز از این معافیت بهرهمند هستند. این معافیت مالیاتی به موسسات آموزشی اجازه میدهد تا با کاهش هزینههای مالیاتی، منابع بیشتری را به بهبود کیفیت آموزش و توسعه فعالیتهای خود اختصاص دهند.
علاوه بر این، فعالیتهای آموزشی که در مناطق کمتر توسعهیافته یا روستاها انجام میشوند نیز مشمول معافیت مالیاتی هستند. این بخش از معافیت به منظور تشویق و ترغیب موسسات آموزشی برای گسترش فعالیتهای خود در مناطقی است که به دلیل دسترسی محدود به امکانات آموزشی، بیشترین نیاز را به خدمات آموزشی دارند. هدف از این سیاست، افزایش دسترسی به آموزش با کیفیت برای همه اقشار جامعه و کاهش شکاف آموزشی بین مناطق مختلف کشور است. این اقدام دولت نشاندهنده تعهد به ارتقاء سطح آموزش و پرورش در سراسر کشور و توجه ویژه به نیازهای آموزشی مناطق کمتر توسعهیافته است.
نرخ مالیات صادرات ( آیا معاف از پرداخت مالیات هستند؟)

معافیت مالیاتی مرتبط با صادرات یکی از سیاستهای کلیدی دولت جهت تشویق صادرکنندگان و حمایت از تجارت خارجی است. این معافیت شامل ۱۰۰% درآمد حاصل از صادرات خدمات، کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی میشود. علاوه بر این، ۲۰% از درآمد حاصل از صادرات مواد خام نیز مشمول مالیات با نرخ صفر است. این امر به معنای آن است که تقریباً تمامی درآمدهای حاصل از فعالیتهای صادراتی از پرداخت مالیات معاف هستند، که این امر تأثیر بسزایی در افزایش سودآوری فعالیتهای صادراتی دارد.
فهرست دقیق مواد خام و کالاهای نفتی که از این معافیت بهرهمند میشوند توسط هیأت وزیران و بر اساس پیشنهاد مشترک وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، نفت و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تعیین میشود. این انعطافپذیری در قوانین به دولت امکان میدهد تا بر اساس نیازهای اقتصادی و شرایط بازار، اقلام خاصی را برای تشویق صادرات آن ها انتخاب کند. همچنین، درآمد حاصل از صادرات کالاهایی که به صورت ترانزیت وارد ایران شده و بدون تغییر در ماهیت یا پس از انجام فرآیندی روی آن ها صادر میشوند، نیز از مالیات با نرخ صفر برخوردار است. این معافیتها به افزایش توان رقابتی کالاها و خدمات ایرانی در بازارهای جهانی کمک کرده و ترغیب به سرمایهگذاری بیشتر در بخشهای صادراتی را به همراه دارد.
بخش های تعاونی معاف از پرداخت مالیات
معافیت مالیاتی برای بخشهای تعاونی از جمله راهکارهای دولت برای حمایت و تشویق به مشارکت در فعالیتهای تعاونی است. طبق ماده ۱۳۳ قانون مالیاتهای مستقیم، انواع خاصی از شرکتهای تعاونی از جمله تعاونیهای مصرف و مسکن کارکنان موسسات دولتی و غیردولتی، تعاونیهای صیادان، تعاونیهای دانشجویی و دانشآموزی، و تعاونیهای تولیدی روستایی که توسط ساکنان روستا تشکیل میشوند، از معافیت مالیاتی برخوردار هستند. این معافیتها با هدف تقویت پایههای اقتصادی تعاونیها و افزایش انگیزه برای توسعه و گسترش فعالیتهای آن ها ارائه شده است.
علاوه بر این، درآمدهای حاصل از فعالیتهای تولیدی و معدنی در بخشهای تعاونی و خصوصی، از تاریخ شروع بهرهبرداری یا استخراج، به میزان ۸۰ درصد و برای مدت چهار سال از پرداخت مالیات معاف میشوند. همچنین، سود ابرازی شرکتهای تعاونی و خصوصی که برای توسعه یا تکمیل واحدهای موجود صنعتی و معدنی مصرف میشود، تا ۵۰ درصد معاف از پرداخت مالیات است. این معافیتها به منظور حمایت از سرمایهگذاری و افزایش بهرهوری در بخشهای صنعتی و معدنی طراحی شدهاند.
برای استفاده از این معافیتهای مالیاتی، شرکتهای تعاونی باید دارای مجوز فعالیت از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشند. همچنین، تعاونیهای فعال در بخشهای تولیدی و معدنی نیز باید دارای پروانه بهرهبرداری معتبر از وزارت صنعت، معدن و تجارت باشند. این الزامات اطمینان میدهند که فعالیتهای معاف از مالیات در چارچوب قوانین و مقررات موجود و به نحوی که به توسعه پایدار اقتصادی کمک کند، انجام شوند.
مالیات در مناطق کمتر توسعه یافته
معافیت مالیاتی برای کارکنان مناطق کمتر توسعهیافته، اقدامی است که دولت برای تشویق اشتغال و حمایت از توسعه اقتصادی در این مناطق انجام داده است. طبق ماده ۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم، ۵۰% از مالیات حقوق افرادی که در این مناطق کار میکنند، بخشیده میشود. این معافیت شامل تمامی دریافتیهای نقدی و غیرنقدی کارکنان میشود و تنها بخش باقیمانده از درآمد آن ها مانند حق التدریس، مشمول مالیات کامل میگردد. هدف از این سیاست، کاهش فاصله توسعهای بین مناطق مختلف کشور و ایجاد انگیزه برای کار و سرمایهگذاری در مناطق کمتر برخوردار است.
برای بهرهمندی از این معافیت، کارکنان موظفاند گواهینامهای مبنی بر اشتغال خود در مناطق کمتر توسعهیافته را از سازمان تأمین اجتماعی دریافت و به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. این گواهینامه نشاندهنده این است که فرد مشمول شرایط لازم برای بهرهمندی از معافیت مالیاتی است. این فرایند تضمین میکند که تنها افرادی که واقعاً در این مناطق مشغول به کار هستند، از مزایای مالیاتی بهرهمند شوند و به این ترتیب، به توزیع عادلانهتر منابع و فرصتهای شغلی در سراسر کشور کمک میکند.
این معافیت مالیاتی نه تنها به افزایش جذابیت اشتغال در مناطق کمتر توسعهیافته کمک میکند، بلکه به عنوان بخشی از تلاشهای دولت برای کاهش تفاوتهای اقتصادی و تقویت پایههای اقتصادی این مناطق عمل میکند. از این طریق، سیاستهای حمایتی دولت میتواند به رشد متوازنتر و پایدارتر اقتصادی در کشور منجر شود.
عبور ترانزیت کالا و مشمولیت معاف از مالیات
معافیت مالیاتی برای کالاهایی که به صورت ترانزیت از ایران عبور میکنند، یک سیاست حمایتی است که با هدف تسهیل در حمل و نقل بینالمللی و تقویت نقش استراتژیک ایران در اتصال شرق به غرب اجرا میشود. طبق این سیاست، کالاهای ترانزیتی که بدون هیچگونه تغییر در ماهیت یا انجام فرآیندی بر روی آن ها از ایران عبور میکنند، از پرداخت هرگونه مالیات و عوارض معاف هستند. این امر به افزایش جذابیت مسیرهای ترانزیتی ایران برای شرکتهای بینالمللی کمک کرده و ایران را به یک گزینه رقابتی برای حمل و نقل کالا بین کشورهای مختلف تبدیل میکند.
برای استفاده از این معافیت، چند شرط اساسی باید رعایت شود. اول اینکه کالا باید با مجوز رسمی از وزارت صنعت، معدن و تجارت وارد گمرک شود. دوم، کالا باید ظرف مدت ۹۰ روز از تاریخ ورود به گمرک، از کشور خارج شود. سوم، انتقال کالا باید با همان وسیله نقلیهای که وارد شده است، انجام پذیرد. چهارم، بستهبندی و بارنامه کالا هنگام خروج باید همانند زمان ورود باشد. پنجم، کالا باید در همان حالت فیزیکی و شیمیایی که وارد شده، خارج شود.
این مقررات به منظور اطمینان از اینکه کالاها تنها به منظور ترانزیت از ایران عبور میکنند و هیچ فرآیند دیگری بر روی آن ها انجام نمیشود، طراحی شدهاند. اجرای این سیاستها نه تنها به کاهش هزینهها و زمان حمل و نقل کالا کمک میکند، بلکه باعث افزایش تجارت ترانزیتی از طریق ایران و تقویت اقتصاد ملی نیز میشود.
فعالیت های کشاورزی و مقدار مالیات آن
معافیت مالیاتی در بخشهای کشاورزی و سایر حوزههای مرتبط، بر اساس ماده ۱۳۳ قانون مالیاتهای مستقیم کشور، یکی از سیاستهای کلیدی دولت برای حمایت از این بخشها و تشویق به فعالیت و توسعه آن ها است. این معافیت شامل تمام درآمدهای حاصل از فعالیتهای کشاورزی، عشایری، روستایی، صیادی و سایر گروههای شغلی مانند کارگران، کارمندان، دانشجویان و اتحادیههای مرتبط میشود. هدف از اعطای این معافیتها تقویت پایههای اقتصادی این بخشها و کمک به رشد و توسعه پایدار آن ها در سراسر کشور است.
علاوه بر این، وجوه دریافتی از شرکتهای بیمه به عنوان جبران خسارت وارده به فعالیتهای مذکور نیز از پرداخت مالیات معاف هستند. این امر به تأمین امنیت اقتصادی فعالان این بخشها در مواجهه با ریسکها و خسارتهای احتمالی کمک شایانی میکند. معافیتهای مالیاتی ارائه شده تشویقی برای سرمایهگذاری بیشتر در این حوزهها است و به حفظ و افزایش تولید، اشتغال و بهبود سطح زندگی فعالان این بخشها کمک میکند. به این ترتیب، دولت سعی در ایجاد یک چرخه مثبت از رشد و توسعه در بخشهای حیاتی اقتصادی دارد که نقش مهمی در امنیت غذایی و اقتصادی کشور ایفا میکنند.
جوایز علمی و پژوهشی شامل معافیت مالیاتی
معافیت مالیاتی جوایز علمی و پژوهشی یکی از روشهای تشویقی دولت برای پشتیبانی از تلاشهای علمی و تحقیقاتی در کشور است. با توجه به طبق ماده ۱۴۴ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم، درآمدهای حاصل از دریافت جوایز علمی و پژوهشی، چه در داخل و چه در خارج از کشور، به شرطی که این جوایز به خاطر کارهای پژوهشی و علمی در راستای اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران و نقشه جامع علمی کشور اعطا شده باشند، از پرداخت هرگونه مالیات معاف میباشند.
این معافیت هم برای درآمدهای نقدی و هم غیرنقدی اعطای جوایز اعمال میشود و شامل جوایزی میگردد که با تأیید شوراهای پژوهشی دانشگاهها یا مراکز پژوهشی صورت میپذیرد و جزء کارهای مهم در کشور محسوب می شود.
معافیت مالیات عیدی
معافیت مالیاتی برای عیدی در هر سال می تواند تفاوت پیدا کند. در سال ۱۴۰۲، قانون معافیت مالیاتی برای عیدی کارگران و کارمندان به این صورت تعیین شده است که اگر میزان عیدی دریافتی آن ها کمتر از ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان باشد، از پرداخت مالیات بر عیدی معاف خواهند بود. این بدان معناست که عیدی تا سقف ده میلیون تومان مشمول مالیات نمی گردد و فقط آن دسته از کارگران و کارمندانی که عیدی شان از این مبلغ بیشتر است، باید برای مازاد بر این مبلغ مالیات پرداخت کنند.
معافیت های مالیاتی در کشور ها
معافیت مالیاتی در آلمان
در کشور آلمان، مالیات بر درآمد از جمله مهمترین نوع مالیاتی است که همه شهروندان و افراد مقیم که درآمد دارند، از لحظه آغاز به کار و درآمدزایی ملزم به پرداخت آن هستند. این قانون شامل همه افراد شاغل در آلمان میشود، اعم از اینکه درآمد آن ها در داخل آلمان باشد یا از خارج از کشور تأمین شود. برای تعیین میزان مالیات قابل پرداخت، درآمد سالانه افراد مبنا قرار میگیرد. بر اساس قوانین مالیاتی سال ۲۰۲۰ آلمان، سقف معافیت مالیاتی برای افراد مجرد ۹۴۰۸ یورو و برای زوجهای متاهل یا افرادی که در یک رابطه رسمی به سر میبرند، دو برابر این میزان، یعنی ۱۸۸۱۶ یورو تعیین شده است. اگر درآمد فرد از این مقادیر بیشتر باشد، موظف به پرداخت مالیات بر درآمد خواهد بود.
در کنار این، دولت آلمان برای حمایت از خانوادهها، معافیتهای مالیاتی خاصی را برای کودکان در نظر گرفته است. به این ترتیب، والدین میتوانند از معافیت مالیاتی تا سقف ۷۶۲۰ یورو در سال برای هر کودک بهرهمند شوند. این اقدام با هدف کاهش بار مالیاتی بر خانوادهها و تشویق به افزایش جمعیت انجام میشود. از طریق این سیاستهای مالیاتی، دولت آلمان سعی در ایجاد تعادل بین تأمین منابع مالی دولت و حمایت از شهروندان خود دارد، به گونهای که هم اقتصاد کشور تقویت شود و هم رفاه اجتماعی افزایش یابد.
معافیت مالیاتی در کشور کانادا
همچنین در کانادا، سیستم مالیاتی به گونهای طراحی شده است که افرادی که درآمد سالانهشان زیر سقف معینی قرار دارد، از پرداخت مالیات بر درآمد معاف باشند. به عنوان مثال، اگر فردی کمتر از 65 سال سن دارد، مجرد است و درآمد سالیآن هاش از ۱۲ هزار دلار کمتر باشد، احتمالاً نیازی به پرداخت مالیات نخواهد داشت. این معافیت به منظور کاهش فشار مالی بر افراد با درآمد پایین و تسهیل شرایط زندگی آن ها در نظر گرفته شده است.
علاوه بر این، در کانادا برخی از درآمدها مانند برنده شدن در لاتاری، دریافت هدایا و ارثیهها، پرداختهای مربوط به خانوادههای دارای فرزند، مبالغ دریافتی از بیمه عمر، کمکهای مالی به اعتصابکنندگان و بورسیههای تحصیلی، از مالیات معاف هستند. همچنین، شرکتها و سازمآن های خیریه و غیرانتفاعی که خدمات ارزشمندی به جامعه ارائه میدهند و بدون هدف کسب سود فعالیت میکنند، میتوانند برای معافیت مالیاتی اقدام کنند. این معافیتها به موسسات رفاهی، مدارس، کالجها، سازمآن های کارگری، برخی کلوپهای اجتماعی و سازمآن هایی که پروژههای تحقیقاتی ارزشمندی را انجام میدهند، تعلق میگیرد، به شرطی که IRS (سازمان درآمد داخلی کانادا) با این معافیت موافقت کرده باشد. این ساختار مالیاتی به ترویج فعالیتهای اجتماعی، علمی و پژوهشی کمک کرده و سطح رفاه عمومی جامعه را افزایش میدهد.