هزینه های قابل قبول مالیاتی هزینه هایی هستند که شرکت ها و مشاغل زمانی که میخواهند اظهار نامه مالیاتی تهیه و تنظیم کنند، سعی بر این دارند که با افزایش این هزینه ها در بخش های مختلف کسب و کار خود، میزان سود خود را کاهش داده و در نتیجه مالیات کمتری به اداره مالیات بپردازند.
طبق قانون یک سری از بخش های مختلف از هزینه های انجام شده که مرتبط با فعالیت واحد تجاری و درآمد آن میباشد، به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی شناخته میشوند و سایر هزینه ها لحاظ نمیشوند.
بسیاری از کسب و کار ها با غفلت از اینکه برخی از هزینه ها ارتباطی به فعالیت تجاری آنها ندارند، در صورتهای مالی ارائه شده خود ذکر میکنند که ممکن است در ادامه امور طبق قانون مالیات های مستقیم جریمه هایی برای سهل انگاری و رعایت نکردن قوانین برای آنها اعمال شود.
در دنیای اقتصاد امروزی همانطور که کسب درآمد برای کسب و کارها اهمیت دارد، هزینه ها هم به همان اندازه مهم و حیاتی هستند. از این جهت که یکی از راهکارهای افزایش سود مشاغل، کاهش هزینه ها در جنبه ها و ابعاد مختلف است؛ در همین راستا با توجه به اینکه هزینه ها نیز باید در اظهارنامه مالیاتی ارسالی افراد ذکر شود، هزینه های قابل قبول مالیاتی باید به درستی درک شده و انواع آن مشخص شود.
قانون مالیات های مستقیم در خصوص این هزینه ها در چند ماده قانونی بصورت کامل شرح داده است و تمامی ابهامات در این زمینه را برطرف کرده است.
در ادامه به بررسی انواع هزینه های قابل قبول مالیاتی طبق ماده های قانونی میپردازیم.
ویژگی های هزینه های قابل قبول مالیات (ماده 147 قانون)
در ماده 147 قانون مالیات‌های مستقیم، خصوصیاتی برای هزینه‌های قابل قبول مالیات مشخص شده‌اند که به شرح زیر می‌باشند:
1. اثبات مدارک:
هر هزینه‌ای که افراد معتقدند جزو هزینه های قابل قبول مالیاتی آنها محسوب میشود، باید مدارک و اسناد مربوط به آن را بتوانند با اطمینان ارائه دهند. مدارک مثبت و معتبر می‌توانند شامل فاکتور رسمی ، رسیدها و سند‌های دیگر باشند که این ادعا را ثابت کنند.
2. ارتباط با درآمد مؤسسه:
مهم ترین نکته در هزینه های قابل قبول مالیاتی طبق ماده 147 قانون مالیات های مستقیم این است که هزینه انجام شده باید مستقیماً به درآمد موسسه مربوط باشد. به عبارت دیگر، هزینه باید برای کسب درآمد در همان موسسه انجام شده باشد و تاریخ هزینه مرتبط با سال مالی باشد.
3. رعایت حد نصاب:
برخی هزینه‌ها توسط سازمان امور مالیاتی تنها در صورت رعایت سقف تعیین شده برای آنها قابل قبول محسوب میشوند. یعنی ممکن است یک سری هزینه ها سقفی داشته باشند که در صورت تجاوز هزینه های یک کسب وکار از آن سقف، مورد قبول سازمان دارایی نمی‌باشد.
4. عدم قابلیت کسر هزینه‌های معاف از مالیات:
این بند بیان می‌کند که هزینه‌هایی که برای کسب درآمدهای معاف از مالیات انجام شده‌اند، مانند درآمد با مالیات صفر، به عنوان هزینه مالیاتی قابل قبول محسوب نمیشوند. این هزینه‌ها در اظهارنامه حساب نمیشوند و امکان کسر آن از درآمدهای مشمول مالیات وجود ندارد.
3 نکته مهم ماده 147 قانون هزینه های قابل قبول مالیاتی
- اداره امور دارایی در زمان حسابرسی مالیاتی به دنبال کوچک ترین مشکل برای تایید نکردن هزینه های شما به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی است. پس تا حد امکان اسناد و مدارک مربوط به هزینه های انجام شده را بصورت دقیق در اظهارنامه با مدارک و اسناد معتبر بارگذاری کنید که جای ابهامی نداشته باشد.
- یکی دیگر از نکات ماده 147 قانون مالیات های مستقیم این است که هزینه ها باید در راستای تحقق درآمد انجام شده باشد و در غیر این صورت هزینه غیر قابل قبول است. مودیان مالیاتی باید سعی کنند که هزینه های خود را تا حد امکان در جهت تحقق درآمد شرکت خود انجام دهند تا مورد ابهام قرار نگیرند. مشکلی که خیلی از کارفرمایان در قبل داشته اند این بوده که هزینه های انجام شده طبق اسنادی که ارائه شده، آدرس ذکر شده در آن فاکتور ها با ادرس شرکت همخوانی نداشته و در نتیجه هزینه ها غیر قابل قبول تلقی میشود.
- نکته سوم بیشتر برای شرکت های بزرگ کاربرد دارد و آن هم این است که حد نصاب های هزینه ای که در ماده های قانونی 147 ، 148 و 149 آمده است را بطور دقیق رعایت کنند تا هزینه های انجام شده آنها در قسمت هزینه های قابل قبول مالیاتی قرار گیرد. انجام این کار و رعایت حد نصاب ها نیازمند تجربه بیشتر در این زمینه و گرفتن فاکتورهای متفاوت است که باید توسط کسانی که در این زمینه تخصص و تجربه کافی دارند انجام شود.
لیست هزینه های قابل قبول مالیاتی در ماده 148 قانون مالیات های مستقیم
قانون مالیات‌های مستقیم در ماده 148، هزینه‌هایی را که در لیست موارد قابل قبول هستند را، دقیقاً معرفی می‌کند. این لیست شامل موارد زیر میشود:
1. قیمت خرید کالا و مواد مصرفی :
هزینه‌های مرتبط با خرید کالاها و مواد مصرفی جهت تولید یا ارائه خدمات.
2. هزینه‌های استخدامی کارکنان:
الف) حقوق و مزایای مستمر کارکنان با در نظر گرفتن مزایای غیرنقدی.
ب) مزایایی از جمله خواروبار، بهره‌وری، پاداش عیدی، اضافه کار، هزینه سفر .
ج) هزینه‌های بهداشتی و درمانی و پرداخت بیمه بهداشتی و عمر کارکنان.
د) حقوق بازنشستگی، وظیفه، پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید.
3. اجاره محل کار:
مبلغ اجاره در صورت اجاره محل کار مطابق با سند رسمی و در صورت مالکیت، در حدود متعارف.
4. اجاره ماشین‌آلات و ادوات:
هزینه اجاره ماشین آلات و ادوات مورد استفاده کسب و کار.
5. مخارج اجتماعی:
شامل هزینه‌های سوخت، برق، روشنایی، آب، مخابرات و ارتباطات.
6. بیمه عملیات و دارایی:
هزینه‌های پرداختی بابت انواع بیمه مرتبط با عملیات و دارایی‌های مرتبط با کسب و کار.
تمامی هزینه های قابل قبول مالیاتی بالا در ماده 147 قانون مالیات های مستقیم ذکر شده و برای اطلاعات بیشتر میتوانید به بند اصلی قانون مراجعه فرمایید.
تعدادی از هزینه های غیرقابل قبول مالیاتی
در این بین هزینه‌هایی وجود دارند که به عنوان هزینه‌های غیرقابل قبول مالیاتی محسوب میشوند و شرکت ها نمیتوانند آنها را به عنوان هزینه های قابل قبول در اظهار نامه مالیاتی خود ثبت کنند. در ادامه چند مورد از آنها را شرح میدهیم :
پاداش اعضای هیئت مدیره:
هر گونه پاداشی که به اعضای هیئت مدیره پرداخت میشود، به عنوان هزینه غیرقابل قبول در نظر گرفته میشود.
کاهش ارزش دارایی‌ها:
هزینه‌های مرتبط با کاهش ارزش دارایی‌ها، اعم از سرمایه‌گذاری‌ها و موجودی کالا، به عنوان هزینه غیرقابل قبول در نظر گرفته میشود.
هزینه‌های مرتبط با دارایی خارج از مالکیت :
هزینه‌هایی که مالکیت آنها در اختیار شرکت مربوط نیست، به عنوان هزینه غیرقابل قبول در نظر گرفته میشوند.
عوارض و مالیات بر ارزش افزوده مخارج مرتبط با درآمدهای غیرمعاف:
هزینه‌های مرتبط با عوارض و مالیات بر ارزش افزوده در مورد درآمدهای غیرمعاف، به عنوان هزینه غیرقابل قبول در نظر گرفته میشوند.
در ضمن تمامی موارد هزینه های انجام شده توسط شرکت ها که از نظر بازرسان سازمان دارایی طبق ماده 147 و 148 قانون مالیات های مستقیم نباشد، جزو هزینه های غیرقابل قبول میباشد و نمیتوان آنها را در اظهارنامه به عنوان هزینه ثبت کرد.
مهم ترین نکته در هزینه های قابل قبول مالیاتی :
تمامی کمک های نقدی و مشارکت های بلاعوض به سازمان بهزیستی کشور در جهت حمایت از مراکز توانبخشی ، بهزیستی و سایر این مراکز، به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی محسوب میشوند و قابل کسر از درآمد مشمول مالیات هستند. یعنی اگر اشخاص حقیقی و حقوقی با نیت های مختلف در جهت کمک به این مراکز و یا احداث این مراکز هزینه هایی را انجام دهند، این هزینه ها به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی از درآمد مشمول مالیات کسر میشود.
سخن آخر
امروزه برای سوددهی بیشتر کسب و کار، دیگر کسب درآمد بیشتر اهمیت زیادی ندارد و باید با توجه به شرایط سعی بر کم کردن هزینه های غیرقابل قبول مالیاتی کرد تا در نتیجه مالیات کمتری پرداخت شود.
شرکت های زیادی در این زمینه با توجه به اطلاعات غلط و ناکافی با ثبت هزینه های غیرقابل قبول مالیاتی در اظهارنامه، جریمه های سنگینی بر آنها اعمال شده است. پیشنهاد میشود در زمان پر کردن اظهار نامه، حتما قوانین و شرایط مربوط را کاملا دقیق مطالعه کرده و یا حتی امور خود را به شرکت های انجام دهنده امور مالیاتی بسپارید تا آنها برای شما انجام دهند.
شرکت رایان محاسبان دارای بیش از 22 سال سابقه در زمینه انجام خدمات مالیاتی و تنظیم و ثبت اظهارنامه مالیاتی است و میتواند به کسب و کار ها در تهیه صحیح اظهار نامه و تشخیص دقیق هزینه های قابل قبول مالیاتی کمک شایانی انجام دهد.
سوالات متداول:
چه مستنداتی برای اثبات وقوع هزینه‌های قابل قبول مالیاتی لازم است؟
مستنداتی مثل صورتحساب، مدارک پرداخت و دیگر اسناد معتبر که وقوع هزینه را تائید کنند.
آیا هزینه‌های مربوط به درآمدهای معاف از مالیات نیز قابل قبول هستند؟
خیر. هزینه‌های مرتبط با درآمدهای معاف از مالیات، به عنوان هزینه قابل قبول محسوب نمیشوند.
چه مواردی به عنوان هزینه‌های غیرقابل قبول مالیاتی محسوب میشوند؟
پاداش اعضای هیات مدیره، کاهش ارزش دارایی‌ها، هزینه‌های مرتبط با دارایی خارج از مالکیت موسسه، و هزینه‌های مرتبط با عوارض و مالیات بر ارزش افزوده از جمله هزینه‌های غیرقابل قبول مالیاتی هستند.
