حسابداری شرکت هواپیمایی و آژانس مسافرتی

حسابداری شرکت هواپیمایی، ستون اصلی مدیریت مالی در صنعتی پویا و رقابتی است که با سازماندهی دقیق تراکنش‌ها، رشد پایدار و افزایش سودآوری را تضمین می‌کند. اهمیت حسابداری مشاغل در این حوزه غیرقابل انکار است، اما هنوز برخی شرکت‌های هواپیمایی از خدمات تخصصی حسابداری بهره‌مند نشده‌اند. بهره‌گیری از خدمات حرفه‌ای حسابداری شرکت هواپیمایی نه تنها بهینه‌سازی منابع مالی را ممکن می‌سازد، بلکه این شرکت‌ها را در مسیر دستیابی به اهداف استراتژیک خود قرار می‌دهد.

ارائه خدمات حسابداری  تخصصی برای شرکت‌های هواپیمایی، با توجه به پیچیدگی‌های منحصربه‌فرد این صنعت، راهکاری کلیدی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش شفافیت مالی است. این خدمات، از ثبت دقیق درآمدها و هزینه‌ها تا تحلیل جریان‌های نقدی، به مدیران کمک می‌کند تا تصمیماتی هوشمندانه‌تر بگیرند.کارشناسان شرکت رایان محاسبان با ارائه خدمات حسابداری مشاغل، آماده‌اند تا این صنعت را با ابزارهای مدرن و دانش تخصصی به اوج کارایی والبته پرداخت مالیات کمتر برسانند.

اهمیت حسابداری شرکت هواپیمایی و آژانس های مسافرتی

حسابداری شرکت هواپیمایی و آژانس های مسافرتی فراتر از ثبت ساده درآمد و هزینه است. این صنعت با عوامل خارجی مانند نوسانات نرخ ارز، تغییرات قیمت سوخت، تقاضای فصلی و مقررات بین المللی روبرو است. یک سیستم حسابداری قوی می تواند به مدیران کمک کند تا سودآوری خطوط پروازی، کارایی عملیات و بازگشت سرمایه را ارزیابی کنند. برای مثال، در شرکت های هواپیمایی بزرگ مانند ایران ایر یا ماهان، حسابداری شرکت هواپیمایی باید شامل تحلیل هزینه های نگهداری هواپیما، حقوق پرسنل پروازی و درآمدهای جانبی مانند باربری باشد.

در آژانس های مسافرتی، حسابداری بر مدیریت رزروها، فروش بلیت، تورها و خدمات اقامتی تمرکز دارد. این آژانس ها اغلب با شرکای متعددی مانند هتل ها، شرکت های حمل ونقل و ایرلاین ها همکاری می کنند، که این امر نیاز به حسابداری تطبیقی و هماهنگ دارد. بدون حسابداری دقیق، ممکن است هزینه های پنهان مانند کمیسیون ها یا لغو رزروها نادیده گرفته شوند، که منجر به زیان مالی می شود.

طبق گزارش های اخیر از انجمن بین المللی حمل ونقل هوایی (IATA)، شرکت های هواپیمایی که از سیستم های حسابداری شرکت هواپیمایی دیجیتال استفاده می کنند، تا ۲۰ درصد کارایی بیشتری در مدیریت نقدینگی نشان می دهند. این آمار تأکید می کند که سرمایه گذاری در حسابداری نه تنها هزینه نیست، بلکه فرصتی برای رشد است اما شما باید بدانید که عقد قرارداد با یک شرکت یا موسسه حسابداری می‌تواند در چه اموری در کسب و کارتان تاثیر گذارد.

انواع حسابداری شرکت هواپیمایی و آژانس مسافرتی

گزارش ایرلاین، اصلی‌ترین جز از حسابداری شرکت هواپیمایی است که شرکت‌های خدماتی به آژانس هواپیمایی ارائه می‌کند. این گزارش که سه جزء اصلی دارد، می‌تواند کل سود و ضرر کسب و کار را به صورت کامل برای او نمایان کند و مزایایی را به همراه داشته باشد. در ادامه، توضیحاتی کامل در مورد هر کدام از اجزای خدمات گزارش ایرلاین در اختیارتان قرار می‌گیرد:

خلاصه فروش و استرداد

یکی از اقداماتی که باید در کوتاه مدت به صورت مستمر انجام شود، خلاصه فروش و استرداد است. از آنجایی که جمع آوری مدارک و اسناد معتبر برای گزارش کامل فروش و استرداد می‌تواند زمانبر باشد، شرکت‌های مختلف این حوزه با ارائه خلاصه این گزارش‌ها سعی می‌کنند تا مدیر شرکت هواپیمایی را از مبلغ فروش بیلت‌ها آگاه سازد. البته این گزارش، به معنای وجود نداشتن گزارش به صورت کامل و با جزئیات دقیق نیست؛ بلکه این گزارشات، در طولانی مدت به مدیر کسب و کار ارائه می‌شوند.

گزارش فروش (PSR)

همانطور که از نام گزارش فروش مشخص است، کارشناس حسابداری شرکت هواپیمایی تمام فروش‌های انجام شده را به صورت کامل و ماهانه در اختیار مدیر کسب و کار قرار می‌دهد. همچنین مالیات مبلغ بلیت فروخته شده نیز در داخل مدارک و اسناد این گزارش درج می‌‌شود تا مدیر آژانس هواپیمایی بتواند سود خالص این فروش انجام شده را محاسبه کند. این گزارش می‌تواند در امور مالی و مالیاتی کسب و کار نیز نقش مهمی را ایفا کرده و در مالیات سالانه‌ای که برای شرکت هواپیمایی تعیین می‌شود تاثیر داشته باشد.

گزارش استرداد (PRR)

مورد دیگر، مبلغ استرداد است. در صورتی که مسافران از سفر کردن منصرف شوند، می‌توانند مبلغی را که برای خرید بلیت پرداخته‌اند را از شرکت هواپیمایی دریافت کنند. پرداخت این مبلغ، به عهده شرکت هواپیمایی است و از سود خالص آن می‌کاهد؛ بنابراین حسابدار باید اطلاعات دقیق چنین اتفاقاتی را در مدارک و اسناد مربوطه ثبت کند تا مالیات شامل این فروش‌های برگشت خورده نشود. گزارش استرداد، مورد دیگری از گزارشاتی است که شرکت ارائه دهنده حسابداری شرکت هواپیمایی انجام می‌دهد.

اصول حسابداری آژانس های مسافرتی

حسابداری آژانس های مسافرتی به بررسی ورودی ها و هزینه ها در بخش های مختلف مانند رزرو تور، فروش بلیت، هتل، اقامتگاه و رزرواسیون می پردازد. هنگامی که مشتریان خدمات دریافت می کنند، آژانس بدهکار مشتری می شود و باید پرداختی ها را مدیریت کند. ورودی ها و هزینه های هر بخش به صورت مجزا بررسی می شوند، زیرا آژانس از قسمت های گوناگونی تشکیل شده که هر کدام محاسبات جداگانه ای نیاز دارند.

حسابداری در این حوزه شامل برآورد و مقایسه درآمدهای مالی از رزرو تور، فروش بلیت و هتل است. حسابدار باید تمام ورودی ها را بررسی کند، مخارج را ارزیابی نماید و در دوره های مالی مختلف، امور مالی را تحلیل کند. اصول کلیدی شامل:

• حسابداری تعهدی در مقابل نقدی: در آژانس های مسافرتی، اغلب از روش تعهدی استفاده می شود تا درآمدهای آینده (مانند رزروهای پیش پرداخت) ثبت شوند.
• مدیریت کمیسیون ها: آژانس ها کمیسیون از ایرلاین ها دریافت می کنند، که باید دقیق ثبت شود.
• کنترل موجودی: ردیابی بلیت های موجود و رزروها برای جلوگیری از overbooking.

برای به روز کردن، می توان از استانداردهای IFRS (استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی) استفاده کرد، که در صنعت گردشگری تأکید بر افشای ریسک های عملیاتی دارد.

وظایف حسابدار آژانس های مسافرتی

حسابدار در این حوزه باید تجربه، تخصص و مهارت بالایی داشته باشد. وظایف اصلی عبارتند از:

• عمل به استانداردهای بین المللی و داخلی در امور حسابداری.
• برنامه ریزی سالانه داخلی و ارائه گزارش های مختلف.
• ارائه مشاوره و راهنمایی به مدیران در زمینه امور مالی.
• ثبت دقیق تراکنش ها، از جمله فروش، خرید سوخت (برای شرکت های هواپیمایی) و کمیسیون ها.
• تحلیل بودجه و پیش بینی هزینه ها، مانند هزینه های نگهداری ناوگان هوایی.
• مدیریت حساب های payable و receivable با شرکا مانند هتل ها و ایرلاین ها.
• تهیه گزارش های مدیریتی برای هیئت مدیره، شامل KPIهایی مانند نرخ اشغال صندلی (Load Factor) در شرکت های هواپیمایی.

در آژانس های بزرگ، حسابدار ممکن است با تیم های IT همکاری کند تا سیستم های ERP (Enterprise Resource Planning) پیاده سازی شود، که ادغام حسابداری با رزرواسیون را تسهیل می کند.

صورت های مالی در حسابداری آژانس های هواپیمایی چطور محاسبه می شود؟

صورت های مالی گزارش هایی هستند که توسط شرکت های حسابداری یا مدیران مالی تنظیم می شوند و داده های اقتصادی مانند هزینه ها، دستمزد، سود و زیان را پوشش می دهند. این گزارش ها وضعیت مالی سازمان را در دوره های مختلف بررسی می کنند.

در آژانس های مسافرتی، صورت های مالی بر اساس پرداخت ها به صندوق و بانک تهیه می شوند. صندوق و بانک به عنوان بدهکار و شرکت ها به عنوان بستانکار در نظر گرفته می شوند. تمام صورت ها باید با قراردادها، مدارک و اسناد تکمیل شوند. اجزای اصلی شامل:

• ترازنامه: نشان دهنده دارایی ها (مانند حساب های بانکی)، بدهی ها (مانند کمیسیون های پرداخت نشده) و حقوق صاحبان سهام.
• صورت سود و زیان: تحلیل درآمد از فروش بلیت و تورها منهای هزینه های عملیاتی مانند بازاریابی و حقوق کارکنان.
• صورت جریان وجوه نقد: ردیابی جریان نقدی از عملیات، سرمایه گذاری (مانند خرید نرم افزار رزرو) و تأمین مالی.

برای مثال، در یک آژانس مسافرتی متوسط، صورت سود و زیان ممکن است نشان دهنده ۴۰ درصد حاشیه سود از تورهای داخلی باشد، که این امر به تصمیم گیری برای گسترش کمک می کند.

چالش های حسابداری شرکت هواپیمایی و آژانس های مسافرتی

این صنعت با چالش هایی مانند نوسانات ارزی (به ویژه در واردات قطعات هواپیما)، مدیریت ریسک های عملیاتی (مانند تأخیرها) و ادغام داده های جهانی روبرو است. حسابداران باید از ابزارهایی مانند نرم افزارهای ابری (Cloud Accounting) مانند Xero یا Oracle NetSuite استفاده کنند تا داده ها را در زمان واقعی تحلیل کنند.

یکی از چالش ها، حسابداری هزینه های ثابت vs. متغیر است. هزینه های ثابت مانند اجاره فرودگاه بالا هستند، در حالی که متغیرها مانند سوخت وابسته به تعداد پروازها هستند. برای غلبه، می توان از مدل های بودجه بندی مبتنی بر سناریو (Scenario Planning) استفاده کرد.

در نهایت، حسابداری شرکت هواپیمایی می تواند شرکت های هواپیمایی و آژانس های مسافرتی را به سمت رشد پایدار هدایت کند. با تمرکز بر جزئیات و استفاده از فناوری های نوین، این صنعت می تواند چالش ها را به فرصت ها تبدیل کند. اگر نیاز به خدمات تخصصی دارید، حرفه ای های شرکت رایان محاسبان آماده ارائه کمک هستند.